ភ្នំពេញៈ ព្រះបាទជ័យវម៌្មទី៧ ( វរ្ម័ន ភាសាបារាំង ) មានស្រុកកំណើតនៅ ស្ទឹងជ្រៅ សៀមហៅថា សាក់សឺនសៅ ក្រុងបាងកក សព្វថ្ងៃ។ ព្រះអង្គជា ព្រះរាជបុត្ររបស់ ព្រះបាទធរណិន្ទ្រវម៌្មទី២ គ្រងរាជ ឆ្នាំ១១៥០ ដល់ ឆ្នាំ១១៦០ ព្រះវររាជមាតាទ្រង់ ព្រះនាមចុឌាមុនី ដែលជា ព្រះរាជបុត្រីនៃ ព្រះបាទហលីវម៌្មទី៣ ព្រះអង្គត្រូវជា ព្រភតិយោរួម ព្រះអយ្យកា នឹង ព្រះបាទសុរិយាវម៌្មទី២។ ទ្រង់បានរៀបអភិសេកជាមួយ « ព្រះនាងជ័យរាជទេវី » មានព្រះរាជបុត្រមួយព្រះអង្គ។
ព្រះបាទជ័យវម៌្មទី៧ ទ្រង់បានឡើងគ្រងរាជ្យសម្បត្តិនៅ ឆ្នាំ១១៦២ គឺក្នុងរាជ្យរបស់ព្រះអង្គនេះហើយ ដែលប្រទេសខ្មែរបានទទួលនូវកិត្យានុភាពរុងរឿងសម្បើមណាស់ ដល់សម័យកំពូល ឬសម័យមហានគរ ព្រោះព្រះអង្គជា ស្ដេចមួយព្រះអង្គដែលមានប្រាជ្ញាញាណដ៏វាងវៃមុតថ្លាដោយបានធ្វើការរំដោះទឹកដីខ្មែរឱ្យរួចផុតពីការត្រួតត្រារបស់បរទេស ហើយព្រះអង្គជា អ្នកមានគុណបំណាច់មួយយ៉ាងធំមហិមាចំពោះប្រទេសខ្មែរយើង។
ព្រះអង្គម្ចាស់ ជ័យវរ្ម័នទី៧ នៅពេលដែលទ្រង់បានបញ្ជាឱ្យលើកទ័ពទៅវាយ ប្រទេសចម្ប៉ា នៅវិជ័យ ក្នុងការវាយសងសឹកដែល ចាមបានចូលមកឈ្លានពានក្នុង រាជ្យសម្បត្តិរបស់ ព្រះបិតា របស់ព្រះអង្គ តែនៅពេលដែលព្រះអង្គកំពុងជាប់ដៃច្បាំងនៅ ប្រទេសចម្ប៉ា ព្រះរាជបិតា របស់ទ្រង់ក៏បានចូល ឬ សោយទិវង្គតទៅ។ នៅក្នុង ឆ្នាំ១១៦៥ ព្រះអង្គទ្រង់បានស្ដេចយាងមកកាន់ ប្រទេសខ្មែរ វិញក្នុងបំណងជួយសង្គ្រោះ ព្រះបាទយសោវម៌្មទី២ ដែលត្រូវមន្ត្រីម្នាក់បានលួចធ្វើគត់តែជាការឥតប្រយោជន៍ព្រោះ ព្រះបាទត្រីភូវនាទិត្យវម៌្ម គ្រងរាជ្យផុតទៅហើយ។ លុះអស់រយៈកាល១២ឆ្នាំគឺចាប់ពី ឆ្នាំ១១៦៥ រហូតដល់ ឆ្នាំ១១៧៧ ឆ្លៀតពេលដែល ពួកចាម ចូលលុកលុយដុតបំផ្លាញ រាជធានីអង្គរ និងធ្វើគត់ ព្រះបាទត្រីភូវនាទិត្យវម៌្ម ព្រះអង្គក៏បានឡើងគ្រងរាជ្យតែមុនពេលដែល ព្រះអង្គឡើងគ្រងរាជ្យ ព្រះអង្គបានប្រកាសថា ត្រូវតែកម្ចាត់ ទ័ពចាម ឈ្លានពានឱ្យអស់ពីទឹកដីខ្មែរសិន។
លុះអស់រយៈពេលជាង៤ឆ្នាំកន្លងផុតទៅ ទើបប្រទេសជាតិត្រូវបានរំដោះរួចផុតពី ពួកចាម គឺនៅ ឆ្នាំ១១៨១។ ពេលដែល ស្រុកសាន្តត្រាណដករាជ្យហើយទើប ព្រះអង្គម្ចាស់ ជ័យវម៌្មទី៧ បានរៀបអភិសេកជា « ព្រះចៅក្រុងកម្ពុជា » នៅក្នុងអង្គរ ដោយមាន ព្រះនាមថា « ព្រះបាទជ័យវម៌្មទី៧ » ( វរ្ម័ន )។
នៅឆ្នាំដដែលបន្ទាប់ពីព្រះអង្គបាន ទ្រង់សោយរាជ្យ មកទ្រង់បានសច្ចាថា ទ្រង់នឹងសងសឹកចំពោះប្រទេសវិញឱ្យទាល់តែបាន។ តែមុនពេលព្រះអង្គធ្វើការសងសឹកចំពោះ ប្រទេសចាម ព្រះអង្គបានប្រឈមមុខនឹងការបះបោរមួយដែលបង្កឡើងដោយជនមួយក្រុមនៅ មល្យង នៅតំបន់ខាងត្បូងនៃ ខែត្របាត់ដំបង។ ព្រះអង្គក៏បានចាត់ ព្រះរាជបុត្រចិញ្ចឹមមួយព្រះអង្គ ព្រះនាម វិទ្យាននន្ទៈ ដែលជា ព្រះអង្គម្ចាស់ចាម មួយព្រះអង្គចុះចូលជាមួយព្រះអង្គតាំងពីក្មេងមកម្ល៉េះឱ្យទៅបង្ក្រាបជនបះបោរទាំងនោះរហូតបានទទួលជ័យជម្នះដោយក្នុងប្រទេសស្ថិត ក្នុងសេចក្ដីសុខក្សេមក្សាន្តឡើងវិញ។
ក្នុងកំលុង ឆ្នាំ១១៩០ ដែលស្ដេចចាម បានលើកទ័ពមកវាយខ្មែរម្ដងទៀតនោះ ព្រះអង្គទ្រង់បានធ្វើនយោបាយឱ្យ ប្រទេសយួន ទៅជាអព្យាក្រឹតរួចព្រះអង្គក៏បង្ហួសទៅវាយលុកក្នុង ប្រទេសចម្ប៉ា លុះត្រាតែបានសម្រេចរហូតដល់បាន ទីក្រុងវិជ័យ ហើយព្រះអង្គបានតាំង អនុជថ្លៃ ទ្រង់ឈ្មោះ អិន ឱ្យទៅគ្រប់គ្រងនឹង ឆ្នាំ១១៩៣ និង ឆ្នាំ១១៩៤ វិទ្យាននន្ទៈ មានគំនិតក្បត់នឹងព្រះអង្គ តែព្រះអង្គបានធ្វើនយោបាយដោះលេង ស្ដេចចាម ជ័យឥន្ទ្រវម៌្មទី៤ ឱ្យមានសេរីភាពដោយចាត់ឱ្យ ស្ដេចចាម អង្គនោះទៅបង្ក្រាប វិទ្យាននន្ទៈតែមិនសម្រេចលុះ ឆ្នាំ១២០៣ ទ្រង់ចាត់ ស្ដេចចាម មួយអង្គទៀតត្រូវជា ព្រះបិតុលា របស់ វិទ្យាននន្ទៈ ទៅបង្ក្រាបរហូតដល់បានជ័យជម្នះគឺនៅ ឆ្នាំ១២០៣ ដល់ ឆ្នាំ១២២០ ប្រទេសចម្ប៉ា ក៏ក្លាយមកជា ប្រទេសខ្មែរ។
ដូច្នេះបានជាក្នុងរាជ្យរបស់ទ្រង់ទឹកដី នៃប្រទេសខ្មែរមានទំហំធំធេងណាស់គឺ ខាងកើតទល់នឹង ប្រទេសចម្ប៉ា ខាងត្បូងទល់នឹងសមុទ្រ ខាងលិចទល់នឹង ប្រទេសភូមា ខាងជើងទល់នឹង ប្រទេសចិន។ ព្រះបាទជ័យវម៌្មទី៧ មិនត្រឹមតែជាមហាវីរក្សត្រដែលមានគុណបំណាច់មួយយ៉ាងធំចំពោះប្រទេសជាតិក្នុងការធ្វើការរំដោះទឹកដីទេ ព្រះអង្គជាព្រះរាជាមួយព្រះអង្គដែលកសាងនូវសមិទ្ធផលច្រើនជាងគេបង្អស់ដូចជា ប្រាសាទបន្ទាយក្ដី ប្រាសាទនាគព័ន្ធ ប្រាសាទតាសោម ប្រាសាទក្រោលគោ ប្រាសាទតានៃ ប្រាសាទវត្តនគរនៅ ខែត្រកំពង់ចាម ប្រាសាទ តាព្រហ្ម នៅបាទី ខែត្រតាកែវ ជាពិសេសគឺ អង្គរទី៣ ឬអង្គរធំ។ ប្រាសាទជាងប៉ី ប្រាសាទតាមាន់ ប្រាសាទចោមព្រះ ( ខែត្រសុរិន្ទ ) ប្រាសាទកំផែងយៃ ( ធំ ) ខែត្រស៊ីសាកេត ប្រាសាទមឿងសិង្ហ ( ខែត្រកញ្ជនបុរី ) ។ល។ និងក្នុងប្រាសាទនីមួយៗព្រះអង្គបានតម្កល់ទុកនូវរបស់ប្រើប្រាស់ដ៏មានតម្លៃជាច្រើនដូចជា មាស ប្រាក់ ពេជ្រ គុជ ត្បូង សូត្រ។ល។ និង។ល។ ក្នុងប្រាសាទទាំងឡាយ។
មិនតែប៉ុណ្ណោះសោតទ្រង់បានរៀបចំនូវ ត្រីហាឋាន និងមន្ទីរព្យាបាលរោគ ផ្នែកកិច្ចការរដ្ឋបាលជាច្រើនថែមទៀតសម្រាប់នយោបាយនៃប្រទេស និងផ្លូវគមនាគមន៍ ឬសាលាសំណាក់សម្រាប់អ្នកដំណើរ ព្រមទាំង វត្តអារាមសម្រា ប់សិស្ស ឬនិស្សិត សាលនិកជន ទាំងឡាយចូលសិក្សាវិជ្ជាផ្សេងៗ ហើយព្រះអង្គទ្រង់សព្វព្រះរាជហឫទ័យនឹងការគោរពប្រតិបត្តិខាងផ្លូវ ព្រះពុទ្ធសាសនា ជាអនេក។ គេពុំបានដឹងថា ព្រះអង្គសុគត់នៅឆ្នាំណាទេ ព្រោះព្រះអង្គបាត់ដំណឹងពីអង្គរទៅនៅរវាង ឆ្នាំ១២០២ និង ឆ្នាំ១២១៨។
ព្រះបាទជ័យវម៌្មទី៧ ជាព្រះរាជបុត្ររបស់ ព្រះបាទធរណិន្ទ្រវម៌្មទី២ ( ១១៥០ ដល់ ១១៦០ ) និងព្រះនាងចូឌាមុនី ព្រះអង្គប្រសូត្រនៅ ឆ្នាំ១១២៥ ព្រះអង្គរៀបអភិសេកជាមួយ ព្រះជ័យរាជទេវី បន្ទាប់ពី ព្រះទេពី ប្រសូត្របានរាជបុត្រមួយព្រះអង្គមក ទ្រង់ក៏បានយាងចាកចេញទៅកាន់ ប្រទេសចម្ប៉ា អស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំ។ ក្នុងរយៈពេលដែលព្រះអង្គនៅ ប្រទេសចម្ប៉ា ព្រះវររាជបិតា ទ្រង់សោយទិវង្គត ពេលនោះមានស្ដេចមួយព្រះអង្គ ព្រះនាម យសោវម៌្ម ទី២ បានឡើងសោយរាជ្យបន្តមក។ ក្នុង ឆ្នាំ១១៦៥ មានមន្ត្រីក្បត់ម្នាក់បានធ្វើគត់ ព្រះពាទយសោវម៌្មទី២ គឺ ព្រះបាទត្រីភូវនាទិត្យា លុះដល់ ឆ្នាំ១១៧៧ ចាម បានចូលមកលុកលុយកម្ពុជាហើយធ្វើគត់ ព្រះបាទត្រីភូវនាទិត្យ ហើយ ព្រះបាទជ័យវម៌្មទី៧ ទ្រង់ចាប់ផ្ដើមធ្វើសកម្មភាពនយោបាយដើម្បីស្រោចស្រង់ប្រទេសជាតិឡើងវិញ។
ព្រះអង្គបានប្រមូលខេមរជនស្នេហាជាតិជាច្រើននាក់ទៅតទល់នឹង សត្រូវចាម អស់កាល៥ឆ្នាំទើបប្រទេសបានសុខឡើងវិញហើយ ព្រះអង្គរៀបចំពិធី អភិសេកដាក់ ព្រះនាមព្រះអង្គជា « ព្រះបាទជ័យវម៌្មទី៧ » នៅក្នុង ឆ្នាំ១១៨១។
ដូច្នេះ ព្រះបាទជ័យវម៌្មទី៧ មិនត្រឹមតែជាមហាក្សត្រខ្លាំងពូកែខាងសឹកសង្គ្រាមប៉ុណ្ណោះទេ ទ្រង់ប្រសព្វគ្រប់គ្រងផែនដីទៀតផង ទ្រង់ប្រារព្ធរៀបចំច្បាប់គ្រប់តំណែងសម្រាប់ព្រះនគរឱ្យចម្រើនឡើង ហើយទ្រង់ឱ្យសាង ត្រីហា ឋាន នូវមន្ទីរព្យាបាលរោគជាច្រើនក្នុងព្រះនគរ។ នៅក្នុងរាជ្យព្រះអង្គ ប្រទេសកម្ពុជា មានទំហំដីធំទូលាយណាស់គឺរាប់ទាំង ប្រទេសកម្ពុជា សព្វថ្ងៃជាមួយ ប្រទេសចម្ប៉ា ប្រទេសលាវ ឬ ឡាវ ប្រទេសសៀម ភាគមួយចំណែក នៃជ្រោ យម៉ាឡាយូ និងភាគមួយចំណែកទៀត នៃប្រទេសភូមា។
ក្នុងរជ្ជកាល ព្រះអង្គ ព្រះបាទជ័យវម៌្មទី៧ បានកសាងប្រាសាទជាច្រើនទុកជាកេរដំណែលរហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះ។ ដូចជា ប្រាសាទអង្គរធំ និងកំផែង ប្រាសាទព្រះខ័ន ប្រាសាទបន្ទាយឆ្មា។ ព្រះអង្គទ្រង់កសាង ប្រាសាទព្រះខ័ន សម្រាប់តម្កល់ ព្រះបរមរូបនៃ ព្រះបវរមាតា និងព្រះរូបស្ដេចព្រះគ្រូអង្គបានកសាង ប្រាសាទបន្ទាយឆ្មា ដើម្បីថ្វាយដល់ ព្រះរាជបុត្រ របស់ព្រះអង្គ។ ក្រៅពីប្រាសាទខាងលើនេះនៅតំបន់ អង្គរ ព្រះអង្គបានសាង ប្រាសាទបន្ទាយក្ដី ប្រាសាទនាគព័ន្ធ ប្រាសាទតាសោម ប្រាសាទក្រោលគោ ប្រាសាទតានៃ ប្រាសាទនគរ។ ក្រៅពីការសាងប្រាសាទព្រះអង្គក៏បានរៀបចំ ព្រះរាជសង្គហកិច្ចដូចជា ផ្លូវថ្នល់ មន្ទីរពេទ្យ ដើម្បីសម្រួលដល់ការរស់នៅដល់ប្រជានុរាស្ត្ររបស់ព្រះអង្គ៕ ( នៅមានត )
